Keyfiyyətli toxum - Artan gəlir Torpağa ‘‘ToxumArt’’ lazımdır
Qlobal iqtisadi çәtinliklәr fonunda ölkәmizdә aqrar sektorun inkişafının güclü şәkildә dәstәklәnmәsi tәsadüfi deyil. Azәrbaycan kәnd tәsәrrufatının inkişafı sahәsindә tarixәn güclü әnәnәlәrә malik olan ölkәdir. Әlverişli coğrafi-iqlim xüsusiyyәtlәri ölkәmizdә aqrar sektorun geniş inkişafına şәrait yaradır. Eyni zamanda, hәyata keçirilәn sәmәrәli siyasәt sayәsindә Azәrbaycanın iqtisadi potensialının vә maliyyә imkanlarının artması respublikamızda kәnd tәsәrrufatı sahәsindә mövcud olan imkanlardan istifadә edilmәsinә münbit zәmin yaradır. Ölkә әhalisinin tәxminin yarısının bölgәlәrdә yaşadığını vә mәşğul әhalinin 40 faizinin kәnd tәsәrrufatı sahәsindә çalışdığını nәzәrә alaraq, deyә bilәrik ki, aqrar sektorun inkişaf etmәsi sosial baxımdan da ciddi әhәmiyyәt kәsb edir. Ölkәdә kәnd tәsәrrufatı istehsalçılarını yüksәk mәhsuldar bitki sortlarının toxumları ilә tәchiz etmәk, habelә tәbii fәlakәtlәrә mәruz qalmış bölgәlәrdә toxuma olan ehtiyacı aradan qaldırmaq, daxili bazarda toxum çatışmazlığının vә toxumun qiymәt artımın qarşısını almaq mәqsәdilә Azәrbaycan Respublikası Prezidentinin 02.03.2015 tarixli, 108 nömrәli Sәrәncamı ilә Kәnd Tәsәrrufatı Nazirliyi tabeliyindә Dövlәt Toxum Fondu yaradılmışdır.
Dövlәt Toxum Fondu sәmәrәlilik, keyfiyyәt , innovativlik vә fermerә yaxınlıq prinsiplәrini rәhbәr tutaraq “ToxumArt” layihәsinә start vermişdir. Layihәnin әsas mәqsәdi aşağıdakılardır:
- toxum istehsalçıları vә fermerlәrә dәstәk olmaq, onları sertifikatlı, yüksәk reproduksiyalı toxumlarla tәmin etmәk;
- toxumçuluq sahәsindә qabaqcıl ölkәlәrin elmi-tәdqiqat mәrkәzlәri ilә yaradılan әlaqәlәr nәticәsindә mәhsuldar toxum sortlarının ölkәyә idxalını tәşkil etmәk;
- hәm iqlim, hәm dә torpaq şәraitinә görә daha yüksәk mәhsuldarlıq almaq üçün yerli fermerlәrә aqrotexniki qulluq sahәsinә aid konsaltinq xidmәtlәrinin göstәrilmәsi
- bütün növ toxum vә ting istehsalçılarının istehsala marağını artırmaq, toxumların istehsalının genişlәndirilmәsi imkanlarını yüksәltmәk vә bәzi bitki toxumlarına, xüsusәn strateji әhәmiyyәtә malik toxumlara olan tәlәbatı daxili istehsal hesabına tәmin etmәk;
- yeni sortların toxumçuluğunun tәşkili mühüm әhәmiyyәt kәsb etdiyindәn, yeni sortların yaradılmasına dәstәk olmaq.
İqtisadiyyatın bütün sahәlәrindә olduğu kimi ölkәmizin aqrar sahәsindә dә zamanın çağırışlarına uyğun olaraq iqtisadi inkişaf modellәrindәn istifadә olunur. Hazırda aqrar sahәnin innovasiyalar tәtbiq etmәdәn inkişafını tәsәvvür etmәk çox çәtindir. Bu gün ölkәdә aparılan toxumçuluq siyasәtinin әsas mәqsәdi daxili toxum bazarını keyfıyyәtli, yüksәk mәhsuldar toxum sortları ilә tәmin etmәkdәn ibarәtdir. Bu vәzifәnin hәyata keçirilmәsindә özәl toxum istehsalçılarının fәaliyyәti xüsusi әhәmiyyәtә malikdir.
Bunu nәzәrә alaraq, layihә çәrçivәsindә “DövlәtÖzәl tәrәfdaşlıq” prinsipi әsasında toxumçular istehsal etdiklәri, әkin qaydalarına uyğun toxumları Fondun zavodlarında emal etdikdәn, laborator yoxlamadan keçirdikdәn vә sertifikat aldıqdan sonra “ToxumArt” mağazalarında satmaq imkanı әldә edәcәklәr.
Layihә çәrçivәsindә ilk sәrgi-mağaza 18.06.2019 tarixdә Xaçmaz şәhәrindә açılıb. Mağazada fermerlәrә Azәrbaycan vә xaricdә istehsal edilmiş toxumlar vә aqrotexniki qulluq vasitәlәri, habelә Kәnd Tәsәrrüfatı NazirliyininTәrәvәzçilik ElmiTәdqiqat İnstitutu tәrәfindәn istehsal edilәn tәrәvәz toxumları tәklif edilәcәk, aqrotexniki qulluğa dair mәlumatlar tәqdim edilәcәk.
İlk sәrgi-mağazanın üstünlüklәrindәn biri Dövlәt Toxum Fonduna mәxsus Xaçmaz toxum emalı zavodunun yaxınlığında yerlәşmәsidir. Belәliklә dә, zavodda emal olunmuş toxumların satış imkanları birbaşa tәnzimlәnәcәk. İlk mağaza Xaçmaz şәhәrindә açılsa da, yaxın günlәrdә respublikanın digәr regionlarında da “ToxumArt” mağazasının açılması planlaşdırılır. Layihә çәrçivәsindә fәaliyyәtә başlayacaq mağazalar istehsalçıların vә istehlakçıların işini asanlaşdıraraq, qısa zaman әrzindә keyfiyyәtli toxumların әlçatanlığını tәmin edәcәkdir.
Emin Әliyev
Dövlәt Toxum Fondunun sәdri